2. Układ inercjalny i nieinercjalny

Układ inercjalny :

• podstawowy dla fizyki układ odniesienia
• przyspieszenie pojawia się jedynie jako rezultat działania niezrównoważonej siły zewnętrznej
• jeżeli na ciało znajdujące się w tym układzie nie działa żadna niezrównoważona siła zewnętrzna, to ciało porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym (jeżeli wcześniej poruszało się) lub pozostaje w spoczynku (jeżeli wcześnie pozostawało w spoczynku)
• w tym układzie nie działają siły pozorne
• wszystkie układy inercjalne poruszają się względem siebie ze stałą prędkością
• we wszystkich układach inercjalnych prawa fizyki są takie same
• przykłady: stojąca łódka na jeziorze lub płynąca ze stałą prędkością na rzece, stojący autobus, pociąg jadący ze stałą prędkością po prostoliniowych torach

 

---

Układ nieinercjalny:

• układ odniesienia, którego wektor prędkości zmienia się, czyli taki, który ma niezerowe przyspieszenie
• jeżeli ciało znajduje się w układzie nieinercjalnym, który porusza się z przyspieszeniem odczuwa siły pozorne, czyli siły zwrócone odwrotnie do przyspieszenia układu i mające tę samą wartość ( F = -ma),np. siła bezwładności, gdy znajdujemy się w środku hamującego gwałtownie autobusu, to ta siła „wyrzuca” nas do przodu lub siła odśrodkowa, gdy siedząc na karuzeli „pcha” nas na zewnątrz
• ciało może poruszać się ruchem przyspieszonym bez działania sił, lub ciało może być w spoczynku, choć działa na niego niezrównoważona siła
• przykłady: autobus gwałtownie skręcający lub hamujący, kręcąca się karuzela