John William Strutt

John William Strutt, baron Rayleigh III (ur. 12.11.1842 w Langford Grove, zm. 30.06.1919 w Witham) – brytyjski fizyk, dokonał odkryć na polu akustyki i optyki, które stały się podstawą dla teorii rozchodzenia się fal w płynach. Otrzymał nagrodę Nobla za badania nad gęstością gazów i odkrycie argonu.

John William Strutt w młodości

Urodził się w rodzinie szlacheckiej, jako syn barona Johna Williama Strutta II i dziedzic tytułu. W czasie wczesnej młodości był chorowitym dzieckiem. Ze względu na problemy zdrowotne bardzo często musiał przerywać naukę. Lekarze dawali mu niewielkie szanse dożycia dorosłości.

Rodzice chcieli go umieścić w szkole z internatem. Początkowo uczęszczał do szkoły w Eton, gdzie większość czasu spędzał w szkolnym szpitalu. Kiedy miał 10 lat został przeniesiony do Wimbledonu, gdzie spędził trzy lata, a następnie do Harrow. Ostatnie cztery lata nauki spędził w Torquay, szkole prowadzonej przez kleryka Georga Townsenda Warnera.

W 1861 roku John William Strutt dostał się do college'u w Cambridge, gdzie zainteresował się matematyką. Na początku nie szło mu dobrze, ale dość szybko okazało się, że ma naturalny talent do tego przedmiotu i wkrótce został najlepszym studentem matematyki na roku. Ukończył studia ze stopniem licencjata matematyki.

Osiągnięcia Naukowe i Zawodowe

Niedługo po studiach John William Strutt zaczął się interesować fizyką eksperymentalną, oraz matematyczną. W 1868 roku zakupił wiele sprzętów, które pomogły mu dokonywać niezależnych badań. Rok później opublikował pierwszą pracę, dotyczącą teorii elektromagnetycznej Maxwella.

W 1871 roku dostał ataku gorączki reumatycznej, co przez pewien czas zagrażało jego życiu. Lekarze zasugerowali leczniczą podróż do Egiptu. Strutt spędził tam wraz z żoną całą zimę. W czasie tej podróży zaczął pracę nad książką Teoria Dźwięku, w której opisywał doświadczenia przeprowadzane nad wibracjami i akustyką elastycznych ciał stałych i gazów. Tom I ukazał się w 1877, następny w 1878. Obie książki do dzisiaj uważane są za jedne z najlepiej opisujących zjawisko dźwięku.

W 1873 roku zmarł ojciec Strutta, co spowodowało, że przejął tytuł barona Rayleigh. Przeprowadził się wtedy do pałacu Terling, gdzie zbudował laboratorium. Przeprowadzał tam doświadczenia dotyczące elektromagnetyzmu, kolorów, akustyki i dyfrakcji. Jednym z jego najważniejszych odkryć była teoria mówiąca o tym, dlaczego niebo jest niebieskie. Dzisiaj teoria jest znana jako rozproszenie Rayleigha.

W latach 1879 – 84 Rayleigh pracował jako profesor fizyki eksperymentalnej na uniwersytecie w Cambridge. Wykonywał tam doświadczenia związane z elektrycznością. Wiele z jego odkryć zostało opublikowanych przez Royal Society. Po pięciu latach pracy na uniwersytecie wrócił do pałacu Terlig, gdzie kontynuował pracę.

Kilka miesięcy później Rayleigh został sekretarzem Royal Society. Pozycję tę zajmował przez 11 lat.

Odkrycie przez Rayleigha argonu jest uważane za jego największy wkład w naukę. W latach osiemdziesiątych XIX w. przeprowadzał eksperymenty dotyczące gęstości gazów. Dokonał wtedy interesującego odkrycia, które ostatecznie doprowadziło do odkrycia przez niego argonu w 1895 roku. W 1904 roku Rayleigh otrzymał za to odkrycie nagrodę Nobla, a rok później został prezydentem Royal Society.

Życie Prywatne

W 1871 roku Rayleigh poślubił Evelyn Balfour, siostrę przyszłego premiera Wielkiej Brytanii. Mieli razem trzech synów.

Rayleigh ciężko pracował, nawet w czasie choroby, która ostatecznie doprowadziła do jego śmierci w 1919 roku.