Hendrik Lorentz

Hendrik Lorentz (ur. 18.07.1853 w Arnhem, zm. 04.02.1928 w Haarlemie) – holenderski fizyk, laureat nagrody Nobla, przyczynił się do rozwoju wielu dziedzin fizyki. Jego najważniejsze teorie dotyczą: związku elektromagnetyzmu z rozprzestrzenianiem się światła oraz jego wyjaśnienie efektu Zeemana. Za tę pracę razem z Pieterem Zeemanem otrzymali nagrodę Nobla. Po I Wojnie Światowej zajął się szukaniem rozwiązań powojennych problemów. Jego odkrycia pomogły Einsteinowi sformułować Teorię Względności.

Hendrik Lorentz w młodości

Hendrik urodził się jako syn Gerrita Frederika Lorentza, bogatego właściciela żłobka i Geertruidy van Ginke, która zmarła, kiedy miał 4 lata. Pięć lat później jego ojciec ożenił się ponownie z Lubertą Hupkes.

Lorentz uczęszczał do szkoły podstawowej pana Timmera. Był utalentowanym uczniem. Mając 9 lat opanował logarytmy. Mając 13 lat ukończył szkołę podstawową i poszedł do liceum, gdzie od razu został umieszczony w trzeciej klasie. Osiągał bardzo wysokie wyniki w nauce nie tylko z przedmiotów ścisłych, ale też historii i języków.

Po ukończeniu piątej klasy, Lorentz spędził rok dokształcając się. Następnie w 1870 roku dostał się na uniwersytet w Lejdze, gdzie otrzymał tytuł magistra matematyki, a rok później fizyki. W 1872 roku Lorentz zaczął studia doktoranckie.

Osiągnięcia Naukowe i Zawodowe

W trakcie pisania pracy doktoranckiej, w której udoskonalił teorię elektromagnetyzmu Maxwella, Hendrik Lorentz wrócił do Arnhem, gdzie pracował jako nauczyciel matematyki i fizyki w szkole średniej. W 1875 roku obronił pracę magisterską i otrzymał stopień doktora mając 22 lata.

W 1878 roku otrzymał pozycję profesora fizyki teoretycznej na uniwersytecie w Leyden. Stanowisko zostało stworzone specjalnie dla niego. Miał wtedy 24 lata. Następne 20 lat Lorentz spędził studiując teksty o fizyce. Na bieżąco zapoznawał się ze wszystimi publikowanymi teoriami, ale raczej nie kontaktował się z ich autorami.

Pozycję profesora fizyki zajmował aż do emerytury, na którą przeszedł w 1912 roku.

W 1878 roku Hendrik Lorentz opublikował pracę o zależności prędkości światła w ośrodku od jego gęstości. Swoją teorię opublikował niemal w tym samym czasie co duński fizyk Lorenz. Od tego czasu jest znana jako formuła Lorenza-Lorentza.

Lorentz zgłębiał również wiedzę na temat fenomenu poruszających się ciał. Jego praca na ten temat doprowadziła do przełomowych odkryć na polu optyki.

Jako pierwszy podejrzewał istnienie elektronu. Według niego istniała naładowana cząsteczka, która odgrywała jakąś rolę w elektromagnetyzmie. Pozwoliło mu to zastosować teorię molekularną w elektryczności i wyjaśnić zachowanie fali świetlnej w poruszających się przezroczystych obiektach.

Tak zwana transformacja Lorentza opierała się na założeniu, że siły elektromagnetyczne między ładunkami poddawane są niewielkim zmianom spowodowanym ich ruchem. Ta teoria wyjaśniała dlaczego ruch Ziemi nie jest odczuwalny i była podwalinami dla szczególnej teorii względności Einsteina.

Mówiono o nim, że wyprowadził fizykę na nowe wody. Dokończył to, czego nie udało się skończyć poprzednikom i zbudował fundament dla swoich następców.

Nagrody

W 1904 roku otrzymał nagrodę Nobla wraz ze swoim studentem Pieterem Zeemanem, za sformułowanie matematycznej teorii elektronu.

W 1905 roku został wybrany członkiem Royal Society.

W 1908 został nagrodzony medalem Rumforda, a w 1918, medalem Copley.

Życie Prywatne

Lorentz ożenił się z Alettą Catheriną Kaiser, córką Johanna Wilhelma Kaisera, który był dyrektorem szkoły w Amsterdamie i profesorem sztuki. Mieli razem trójkę dzieci. Dwie córki i syna.

Lorentz kontynuował pracę aż do śmierci. Zmarł 4 lutego 1928 roku, po długiej chorobie. Aby uczcić jego pamięć w dniu pogrzebu wszelkie telefony i telegrafy zostały wstrzymane na trzy minuty.