Gniazdo Elektryczne
Gniazdo elektryczne, zwane przez nas potocznie kontaktem, czy gniazdkiem to końcowy punkt sieci elektrycznej do którego podłączamy urządzenie za pośrednictwem przewodu z wtyczką. Zapewne zastanawiacie się co szczególnego można napisać o takim “gniazdku”? Otóż w tym artykule dowiecie się nieco więcej o jego budowie, parametrach sieci oraz bezpieczeństwie. Artykuł ten dedykowany jest głównie dla osób, które nie mają na co dzień styczności z pojęciami związanymi z elektrycznością.
Jak zbudowane jest gniazdo elektryczne?
Kiedy spojrzymy na ścianę w naszym domu widzimy jedynie zewnętrzną częśc naszego gniazdka, w którym znajdują się dwa otwory oraz wystający bolec. Pod tą pokrywą wewnątrz gniazdka znajduje się kostka do której podłączone są trzy przewody – fazowy, neutralny oraz ochronny. Za pomocą przewodu fazowego do gniazdka doprowadzony jest prąd, najczęściej znajduje się on po lewej stronie, choć nie jest to reguła określona normą. Z tego powodu zawsze należy sprawdzić obecność napięcia wskaźnikiem jego obecności, tzw. próbnikiem. Drugi z przewodów to przewód neutralny, którym prąd powraca z urządzenia do sieci. Zamyka on obwód elektryczny i pozwala na przepływ energii przez zasilane urządzenie i z powrotem do sieci.
I wreszcie trzeci przewód - ochronny, który znajduje zastosowanie w ochronie przeciwporażeniowej. On właśnie jest podłączony do tego bolca, który wystaje nad otworami. W nowych, prawidłowo wykonanych instalacjach przewody te można rozpoznać po kolorach. Brązowy będzie przewód fazowy, niebieski - przewód neutralny, a żółto zielony - przewód ochronny.
Gniazdo elektryczne - bezpieczeństwo i właściwości prądu
Ze względu na obecne w Europie standardy sieci, w każdym gnieździe jednofazowym, odnajdziemy napięcie o wartości 230V oraz częstotliwości 50Hz. Zgodnie z prawem Ohma wartość natężenia prądu jaki popłynie przez zasilane urządzenie będzie zależna od jego oporu. Nie będzie to jednak tak liniowa zależność jak w przypadku prądu stałego, gdyż w przypadku prądu przemiennego, jaki spotykamy w sieci zasilającej, przebiegi prządu mogą być przesunięte w fazie w stosunku do napięcia. Zamiast oporu stosujemy tutaj pojęcie impedancji zespolonej, jednakże na potrzeby uproszczonego opisu można przyjąć, że mówimy o rezystancji odbiornika.
Ważnym jest aby przy korzystaniu z gniazdek zachować zasady bezpieczeństwa. O ile chyba nie trzeba wspominać o rzeczach tak oczywistych jak to, że do otworów gniazda nie wkładamy widelca, to warto powiedzieć o bardziej zaawansowanych kwestiach jakie są często pomijane przy kontakcie z prądem. Przede wszystkim należy pamiętać o przestrzeganiu warunków ochrony przeciwporażeniowej, jest to bardzo ważne. W przypadku awarii, kiedy nie będą one spełnione, aparatura może nie zadziałać i nie przerwać obwodu z rażącym nas prądem, czego skutkiem może być nawet śmierć! Z tego też powodu ogromna odpowiedzialność leży na elektrykach, wykonujących instalacje domowe. Każde gniazdo, które posiada bolec ochronny musi mieć przyłączony przewód ochronny. Po stronie użytkownika odpowiedzialność leży w tym, aby urządzenia z wtyczką z otworem na bolec podłączać jedynie do gniazd z bolcem przyłączonym do przewodu ochronnego. W przeciwnym wypadku ochrona nie zadziała prawidłowo.