Charles Édouard Guillaume

Charles Édouard Guillaume (ur. 15 lutego 1861 w Fleurier w Szwajcarii, zm. 13 maja 1938 w Sèvres we Francji ) – był szwajcarskim fizykiem i laureatem Nagrody Nobla za osiągnięcia w pomiarach precyzyjnych w fizyce, dokonane za pośrednictwem odkrycia anomalii w wysokoniklowych stalach stopowych.

Młodość

Charles Édouard Guillaume spędził dzieciństwo w Neuchâtel, miejscowości leżącej na obszarze Szwajcarii. Jego ojciec był zegarmistrzem. Uczył się w szkole podstawowej w rodzinnym miasteczku. Naukę na wyższym poziomie kontynuował na Uniwersytecie w Zurychu, gdzie zdobył doktorat. Do 1883r. był oficerem wojsk artyleryjskich, potem został asystentem w Międzynarodowym Biurze Miar i Wag (BIPM).

Podczas służby wojskowej zajmował się mechaniką i balistyką. W późniejszym okresie, gdy pracował już w BIPM, badał termometrię. Dokonał istotnych odkryć w dziedzinie działania termometrów rtęciowych. Dzięki jego pracy zwiększono dokładność termometrów używanych w BIPM w wydziale zajmującym się rozszerzalnością termiczną długości. Był zaniepokojony początkowym przebiegiem prac nad międzynarodową definicją jednostki metra i podjął się ustalenia wartości jednego kilograma wody poprzez metodę kontaktową.

Charles Édouard Guillaume - Kariera Uniwersytecka

W tym samym roku rozpoczął pracę jako asystent naukowy w macierzystej uczelni na wydziale fizyki. Pracował tam przez trzy lata, a w 1900r. został wykładowcą (w tej samej dziedzinie) na uniwersytecie w Getyndze.

W 1906r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Wyższej Szkole Technicznej w Hannowerze, a w 1909r. skorzystał z zaproszenia do podobnej placówki w Aachen gdzie pracował w tym samym charakterze. Kolejnej zmiany uczelni dokonał w 1917r. (Uniwersytet w Greifswaldzie) by finalnie osiąść w Instytucie Fizyki na Uniwersytecie w Würzburgu gdzie pozostał do 1922r. W 1933r. został wybrany na przewodniczącego Instytutu Fizyczno-Technicznego, stanowisko to zajmował do przejścia na emeryturę w 1939r.

Praca i Osiągnięcia Badawcze

Charles Édouard Guillaume, podczas swoich badań, przypadkowo odkrył współczynnik rozszerzalności wysokoniklowych stali stopowych. Doprowadziło to do rozpoczęcia serii badań nad różnymi stopami metali i odkrycia Inwaru (stopu żelaza i niklu w proporcjach: 54-64% żelaza i 36-46% niklu). Charakteryzował się on bardzo niskim współczynnikiem rozszerzalności.
Kolejny odkryty stop – Elinwar miał niemal zerowy współczynnik rozciągliwości termicznej. Szybko dostrzeżono przydatność nowego materiału i wkrótce został on wykorzystany do metod szybkich pomiarów w geodezji. Stop ten był również szeroko używany w precyzyjnych przyrządach mierniczych, termostatach i wahadłach zegarów astronomicznych. Zwieńczeniem jego badań było skompensowanie równowagi w chronometrach i zegarach, co dzięki zastosowaniu Elinwaru doprowadziło do wyeliminowania dodatkowych błędów. Jego dokonania zostały udokumentowane w wielu publikacjach BIPM, a także w jego własnych książkach, które zostały przetłumaczone na wiele języków. Warto również wspomnieć, że jako pierwszy naukowiec przewidział temperaturę przestrzeni kosmicznej.

Nagrody i życie prywatne

Za swoje osiągnięcia został mianowany Wielkim Oficerem Legii Honorowej – czyli najwyższym odznaczeniem nadawanym przez Francję. Otrzymał również stopień honorowego doktora na uniwersytetach w Genewie, Neuchatel i Paryżu. Był przewodniczącym francuskiego związku fizyków i członkiem oraz honorowym członkiem wielu wiodących organizacji naukowych w Europie. W 1888r. Poślubił Mille Taufflieb, mieli razem trójkę dzieci.