Albert Michelson

Albert Michelson (ur. 19.12.1852 w Strzelnie, zm. 09.05.1931 w Pasadenie) – amerykański naukowiec polsko-żydowskiego pochodzenia. Laureat nagrody Nobla. Wynalazł interferometr, który rozszczepiał pasmo światła na dwie części. Określił prędkość światła na 299,853 km/s. Przez prawie pięćdziesiąt lat była to najdokładniejsza liczba na określenie prędkości światła. Michelson wynalazł nowe urządzenie, które pozwoliło dokładniej określić tę wartość. W międzyczasie określił wielkość gwiazdy Betelgezy. Określił również długość metra używając do tego czerwonego światła emitowanego przez rozgrzany kadm.

Albert Michelson w młodości

Michelson urodził się w Strzelnie na Kujawach. Jego rodzice, Samuel Michelson, który był żydowskim kupcem i Rozalia Przyłubska postanowili w 1856 roku przeprowadzić się wraz z trójką dzieci do Kalifornii. Dorastał w mieście ogarniętym gorączką złota.

Urodził się w żydowskiej rodzinie, ale jego rodzice byli niepraktykujący i sam został agnostykiem. Uczęszczał do liceum w San Francisco. W czasie lat szkolnych mieszkał z ciotką Henrietą Levy (z domu Michelson). Po ukończeniu liceum dostał stypendium prezydenckie i w 1869 roku dostał się do Akademii Marynarki Wojennej. W ciągu czterech lat nauki najlepiej radził sobie z optyką, klimatologią i rysunkiem. Po ukończeniu akademii w 1873 roku spędził dwa lata na morzu.

W latach 1879-1780 pracował w różnych placówkach badawczych amerykańskiej marynarki wojennej, potem otrzymał pozwolenia na kontynuowanie nauki w Europie. Odwiedził wtedy uniwersytety w Berlinie i Paryżu.

Osiągnięcia Zawodowe i Naukowe

W trakcie pracy w Obserwatorium Marynarki Wojennej rozpoczął pierwsze badania nad prędkością światła. Było to częścią eksperymentu, jaki pokazywał uczniom akademii w 1877 roku. Dwa lata później udało mu się po raz pierwszy zmierzyć prędkość światła. Wtedy wyniosła ona 299,864 km/s w powietrzu, a w próżni 299,940 km/s.

W 1881 roku złożył wypowiedzenie i odszedł z marynarki wojennej. W 1883 roku został profesorem w Case School of Applied Science w Cleveland, gdzie skoncentrował się na ulepszeniu interferometra.

W 1887 roku wraz z Edwardem Morleyem przeprowadzili eksperyment, który miał na celu udowodnić istnienie luminescencyjnego eteru. Eksperyment jednak się nie powiódł. Zajął się wtedy mierzeniem wielkości gwiazd i odległości między nimi, używając wynalezionego przez siebie interferometru.

W 1889 został profesorem na uniwersytecie Clark w Worcester, a trzy lata później został głową wydziału fizyki na nowo otwartym uniwersytecie w Chicago.

W 1907 roku został nagrodzony Noblem w dziedzinie fizyki „za jego precyzyjne przyrządy optyczne i spektroskopowe i pomiary metrologiczne przeprowadzone przy ich użyciu”. W tym samym roku wygrał również medal Copley, Medal Henry'ego Drapera w 1916 roku oraz Złot Medal Royal Astronomical Society w 1923 roku. Jego imieniem nazwano krater na księżycu.

Albert Michelson i jego życie prywatne

W 1877 roku poślubił Margaret Hemingway, córkę bogate maklera giełdowego i prawnika, która urodziła mu troje dzieci - córkę i dwóch synów. Ich związek zakończył się rozwodem w 1897 roku. Trzy lata później poślubił Ednę Stanton, która urodziła mu trzy córki i syna.

Michelson zmarł w Pasadenie mając 78 lat.