Bezzałogowy statek powietrzny
Bezzałogowy statek powietrzny to urządzenia przypominające konstrukcją samolot, które pilotowane jest zdalnie z powierzchni Ziemi. Ich nazwa oraz skrót kojarzą się głównie z wojskowością, co jest całkiem adekwatnym sposobem myślenia. W tym artykule przyjrzymy się temu, w jaki sposób działają BSP i do czego są wykorzystywane. Zachęcam was również do przeczytania pozostałych treści w zakładce „Fizyka wokół nas”, gdzie poruszamy tematy, dotyczące otaczającego nas świata.
Czym jest bezzałogowy statek powietrzny?
Bezzałogowy statek powietrzny, potocznie nazywany dronem, to rodzaj statku powietrznego, który do lotu nie potrzebuje załogi na pokładzie. Nie ma on również możliwości zabierania pasażerów. Najczęściej są one pilotowane zdalnie, bądź wykonują loty autonomicznie. Od lat są stosowane przez wojsko do rozpoznania i obserwacji (UAV), dlatego najczęściej wyposażone są w specjalistyczny sprzęt do tego służący, taki jak głowice optoelektroniczne. Oczywiście wojsko dysponuje też uzbrojonymi BSP, przeznaczonymi do działań bojowych, określane są one skrótem UCAV. Urządzenia tego typu, bez specjalnego wyposażenia były wykorzystywane już w czasach I wojny światowej. Służyły jako cel treningowy dla wojsk obrony przeciwlotniczej. Godne uwagi są również latające bomby V-1 używane przez III Rzeszę do bombardowania Londynu czy też współczesne pociski manewrujące. I choć można by je zaliczyć do kategorii UAV, to stanowią one przypadek broni jednorazowej i w przeciwieństwie do BSP nie można ich ponownie wykorzystać.
Oczywiście bezzałogowe statki powietrzne to nie tylko militaria i z powodzeniem znajdują zastosowanie na rynku cywilnym. Służą one do pomiarów geodezyjnych i kartograficznych, a także zbierania danych geoprzestrzennych w terenie o skomplikowanej budowie i dostępności. Współczesne drony można wyposażyć w liczne akcesoria, co sprawia, że dają one ogromną elastyczność i liczne możliwości zastosowania. Z tego też powodu małe konstrukcje BSP są coraz popularniejszą „zabawką” i służą rozrywce, jak chociażby hobbystycznemu wykonywaniu zdjęć z lotu ptaka. Choć to nadal relatywnie drogie konstrukcje, to z roku na rok stają się coraz bardziej powszechne.
Bezzałogowy statek powietrzny - sytuacja w Polsce
Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej podobnie jak inne armie świata również korzystają z bezzałogowych statków powietrznych. Choć ich flota jest nieliczna i zawiera tylko kilka BSP, to zdążyły one wesprzeć polski kontyngent wojskowy w Afganistanie. Z powodzeniem są też wykorzystywane w Wojskach Specjalnych. Ministerstwo Obrony Narodowej planuje również wyposażenie armii w modele bojowe, jednakże, na razie próżno szukać konkretnych informacji w tej sprawie.
Również rynek cywilny BSP w Polsce wzrósł znacząco w ostatnich latach. Wynikiem tego było wprowadzenie nowych przepisów dotyczących ruchu dronów nad terytorium RP w 2016 roku. O ile wcześniej można było latać bez licencji nad zabudowaniami i miastami powyżej 25 tysięcy mieszkańców, to od czasu wprowadzenia ustawy, bez licencji nie wolno przeprowadzać lotów nawet nad wsiami i budynkami wolnostojącymi. Wymogiem dla nielicencjonowanych operatorów jest zachowanie odległości 100 metrów od zabudowań i 30 metrów od osób i pojazdów. Zmiany te dotyczą jednak modeli ważących powyżej 0,6kg. Mniejsze drony, służące często do rozrywki mogą wykonywać loty niekomercyjne nawet na terenach miast.